Oğuzhan Taşcı

Istanbul, Türkiye

ISO 8583 Formatı: Dijital Ödemelerin Arka Planındaki Standart

Sep 1st 2024

Günümüzde dijital ödeme sistemleri hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Banka kartlarıyla alışveriş yapmak, ATM'lerden para çekmek ya da çevrimiçi ödemeler yapmak günlük rutinlerimiz arasında yer alıyor. Tüm bu işlemlerin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan şey ise arka planda çalışan güvenilir veri iletişim standartlarıdır. İşte bu standartlardan biri de ISO 8583’tür.

ISO8583 Message

ISO 8583 Nedir?

ISO 8583, bankalar ve finansal kurumlar arasındaki işlemlerin güvenli ve tutarlı bir şekilde gerçekleşmesi için kullanılan bir mesajlaşma standardıdır. 1987 yılında Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO) tarafından geliştirilen bu standart, dünya çapındaki ATM'ler, POS (Point of Sale) cihazları ve diğer elektronik ödeme sistemleri arasında veri alışverişini düzenler.

ISO 8583 mesajları, belirli bir düzen içinde yer alan bileşenlerden oluşur. Bu bileşenler, işlemin türünden miktarına kadar birçok bilgiyi içerir.

Mesaj Tipi Tanımlayıcı (MTI): Bu, mesajın ne tür bir işlemle ilgili olduğunu belirtir. MTI, dört haneli bir koddur ve her hane farklı bir anlam taşır. Örneğin, mesajın versiyonu, fonksiyonu ve kaynağı gibi bilgileri bu koddan öğreniriz.

Bit Map: Bit Map, hangi veri alanlarının mesajda bulunduğunu gösteren bir tablodur. Adeta bir harita gibi, bu tablo bize mesajın içeriği hakkında bilgi verir.

Veri Alanları: İşte bu alanlar, işlemle ilgili asıl bilgilerin yer aldığı kısımdır. Kart numarasından işlem tarihine, işlem tutarından onay koduna kadar birçok detay burada yer alır.

ISO 8583 Mesaj Alanları

ISO 8583 mesajları, belirli bir formatta yapılandırılmış çeşitli veri alanlarından oluşur. Bu alanlar, işlemin türüne ve amacına göre değişiklik gösterebilir. ISO 8583 formatında 128 adede kadar veri alanı bulunabilir, ancak en yaygın kullanılanları aşağıdaki gibidir.

Field 2: Birincil Hesap Numarası (PAN): Kart numarasını içerir.

Field 3: İşlem Kodu: Yapılan işlemin türünü tanımlar (örneğin, ödeme, para çekme, bakiye sorgulama).

Field 4: İşlem Tutarı: İşlemdeki para miktarını belirtir.

Field 7: İşlem Tarihi ve Saati: İşlemin yapıldığı tarih ve zamanı içerir.

Field 11: Sistem İzleme Numarası: İşlem için benzersiz bir takip numarasıdır.

Field 12: Yerel İşlem Zamanı: İşlemin yapıldığı yerel zaman.

Field 13: Yerel İşlem Tarihi: İşlemin yapıldığı yerel tarih.

Field 18: Ticaret Kodu (MCC): İşlemin yapıldığı işyerinin türünü tanımlar.

Field 32: İşlem Yapan Kurum Kimliği: Kartı veren bankanın kimliğini belirtir.

Field 37: Referans Numarası: İşlem referans numarası, genellikle işlem fişlerinde bulunur.

Field 39: Yanıt Kodu: İşlemin sonucunu gösterir (örneğin, onay, reddedilme).

Field 41: Kart Kabul Cihazı Kimliği: İşlemin yapıldığı cihazın (ATM veya POS) kimliğini içerir.

Field 49: İşlem Para Birimi Kodu: İşlemde kullanılan para biriminin kodunu belirtir.

Field 52: PIN Blok: PIN doğrulaması için kullanılır.

Field 54: Ekstra Para Hareketleri: Hesap bakiyesi, kredi limiti gibi ek bilgileri içerir.

Field 60: Özel Servis Bilgisi: Bölgesel ya da özel olarak tanımlanmış veri içerir.

Bu alanlar sayesinde, ISO 8583 mesajları işlemin tüm detaylarını içerir ve işlem süreci boyunca bu bilgiler güvenli bir şekilde iletilir.

ISO 8583 Mesaj Türleri

ISO 8583'te farklı türde mesajlar bulunur ve her biri belirli bir işlemle ilgilidir.

Yetkilendirme Mesajları: Bir ödemenin onaylanması gibi işlemleri içerir.

Finansal Mesajlar: Gerçekleşen ödeme işlemleri bu mesajlar aracılığıyla iletilir.

Güncelleme Mesajları: Kart ya da hesap bilgilerinin güncellenmesi gerektiğinde kullanılır.

İşlem Durum Mesajları: Bir işlemin durumu hakkında bilgi verir.

ISO 8583 Nerelerde Kullanılır?

Bu standart, dünya genelinde milyonlarca finansal işlemde kullanılır. ATM'lerden POS cihazlarına, çevrimiçi ödeme ağlarına kadar pek çok sistem ISO 8583 sayesinde güvenli veri alışverişi yapar. Özellikle bankalar, müşterilerinin kartlı işlemlerini yönetmek için bu standardı kullanır.

Neden Önemlidir?

ISO 8583'ün en büyük avantajı, dünya genelinde kabul gören evrensel bir standart olmasıdır. Bu sayede farklı ülkelerdeki bankalar bile aynı dili konuşuyormuş gibi sorunsuz veri iletişimi yapabilirler. Ayrıca, esnek yapısı sayesinde farklı işlem türlerine uyarlanabilir.

Kısacası, ISO 8583 dijital ödemelerin arka planında çalışan sessiz bir kahramandır. Bu standart olmasaydı, ATM'den para çekmek ya da bir mağazada kartla ödeme yapmak bu kadar kolay ve güvenli olmazdı. Dijital ödeme sistemlerinin her geçen gün daha da önem kazandığı günümüzde, ISO 8583'ün rolü de giderek artıyor. Bu standart, finansal işlemlerin sorunsuz ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlayarak modern bankacılığın temel taşlarından biri olmaya devam ediyor.